De val van Napoleon
Nederland was in 1810
opgegaan in het Franse Keizerrijk en Amsterdam was daarin de derde
Franse hoofdstad geworden. In oktober 1813 versloegen de geallieerde
troepen, waarin de Russen de grootste legermacht vormden, Napoleon in de
Volkerenslag bij Leipzig. Deze nederlaag, waaraan ruim een half miljoen
militairen deelnamen en bijna één op de vijf het leven liet, brak
Napoleons overwicht over het Europese continent. De geallieerde troepen
trokken vervolgens op naar Parijs.
Russische Kozakken verjagen de Franse troepen
De
schoorvoetende machtsomwenteling binnen het Amsterdamse stadsbestuur
tegen de Franse autoriteiten had in november 1813 een fataal andere
draai kunnen krijgen, als niet een Russische commandant met een handvol
ruige Kozakkenruiters van achter de Oeral te hulp was geschoten. Deze
handelt tegen de orders van zijn meerdere in, maar wel in de geest van
de opdracht, die hij van de Russische Tsaar Alexander I had meegekregen.
Het is een militair waagstuk, waardoor de Franse troepen uit de
strategische posities rond de stad verjaagd konden worden.
In Amsterdam wordt de constitutionele monarchie geboren
Zo
kan op 2 december 1813 de Prins van Oranje, de latere Koning Willem I,
begeleid door een escorte van Russische Kozakken, feestelijk door de
Amsterdamse bevolking worden ingehaald. Doordat hij op die dag in
Amsterdam door het provisionele stadsbestuur tot eerste Soeverein Vorst
van het Vrije Nederland is geproclameerd, wordt de weg vrijgemaakt voor
een moderne, constitutionele monarchie. Niet de situatie van vóór 1795
wordt gerestaureerd, maar door deze symbiose met de vernieuwingen, die
de Franse Tijd had gebracht, is het fundament van onze huidige
maatschappij gelegd.
Deze geschiedenis van deze omwenteling kunt u van dag tot dag volgen op onze blog.
Oranje bestendigt de band met Rusland
Twee jaar
later wordt Willem I in Amsterdam op basis van de nieuwe Grondwet van
1815 ingehuldigd tot Koning van de Verenigde Nederlanden. De relatie met
Rusland wordt in 1816 bezegeld door het huwelijk van de kroonprins, de
latere Koning Willem II, met de zuster van de tsaar, Anna Paulowna.
Einde van een tijdperk voor het Geelvinck Hinlopen Huis
Ook
voor de geschiedenis van het Geelvinck Hinlopen Huis vormt 1813 een
cruciaal jaar: de laatste erfgenaam van Albert Geelvinck is nauw
verbonden met Napoleons entourage en verkoopt het stadspaleis vanuit
zijn nieuwe woonplaats, Parijs. Het Geelvinck Hinlopen Huis wordt tot
dan bewoond door het gezin van een achterneef van de Geelvincks en zij
verhuizen vervolgens naar Den Haag. Hun zoon Willem Gerard van de Poll
(1793-1872) wordt in 1814 kabinetssecretaris van de nieuwe vorst Willem I
en later vicepresident van de Raad van State.
Betekenis voor het heden
Koning Willem-Alexander
is dit jaar op dezelfde wijze ingehuldigd als Koning Willem I en ook is
hij vernoemd naar Tsaar Alexander. De Kozakken hebben een onuitwisbare
indruk op de Nederlanders gemaakt: door familieverhalen en door plekken
in het landschap die aan de Kozakken refereren, blijft de herinnering
levend; ook bij de huidige bewoners van het Geelvinck Hinlopen Huis.
Bron: https://geelvinck.nl/exposities/1813-nederland-door-de-russen-bevrijd/
Meer info: https://geelvinck.nl/kozakken-trekken-geelvinck-binnen/#more-12555