Bonnie: Ik
weet nog zo goed dat ik op mijn veertiende Rudolf Steiner begon te
lezen. Kleine rode boekjes die in de boekenkast van mijn ouders stonden
en die een ongelofelijke aantrekkingskracht op me hadden. Ik herinner me
nog de wereld die hij voor me opende, niet alleen in gedachte, maar ook
in ervaring. Praktische oefeningen die me leerden hoe ik aura's kon
zien, of hoe ik met mijn energie een papiertje kon laten bewegen. Maar
het was ook een periode waarin ik werd uitgedaagd, verleid. Mijn ego
groeide, soms voelde ik me zwevend in de ongeziene wereld, alsof ik
loskwam van de aarde.
Later
begreep ik pas hoe raak Steiner deze twee grote verleidingen beschreef.
De ene kant trekt je omhoog, weg van het aardse, de andere kant trekt je
vast in de materie. Hij noemde deze krachten Lucifer en Ahriman, geen
figuren uit een simpel goed-kwaad verhaal, maar principes die in alles
doorwerken.
Lucifer en Ahriman in de visie van Rudolf Steiner
Rudolf
Steiner beschreef Lucifer en Ahriman als twee tegenpolen die
voortdurend invloed uitoefenen op de menselijke ziel en samenleving.
Lucifer is de kracht die de mens verleidt tot overmatige spiritualiteit,
abstracte idealen en het verlies van realiteitszin. Hij probeert de
mens los te weken van de materie en te laten opgaan in een wereld van
licht en illusie.
Steiner zegt hierover:
"Lucifer
streeft ernaar de mens te bevrijden van alle aardse banden, hem te
laten opstijgen in een wereld van licht, maar zonder het vermogen om de
krachten van de aarde te hanteren."
Daartegenover
staat Ahriman, die de mens juist volledig de materie in trekt. Hij
vertegenwoordigt het koude rationalisme, de fixatie op technologie en
het geloof dat alleen het meetbare en tastbare werkelijk bestaat.
Volgens Steiner zal Ahriman in de toekomst steeds dominanter worden en
proberen de mens vast te zetten in een wereld zonder verbinding met de
geest.
"De krachten van Ahriman
zullen steeds sterker worden. Hij zal proberen de mens te binden aan het
aardse, zodat hij zich alleen nog laat leiden door technologie en
materialistische impulsen, en het bestaan van een geestelijke wereld
vergeet."
Steiner benadrukte dat
de mens niet moet proberen om één van deze krachten te bestrijden, maar
dat hij bewust de middenweg moet bewandelen. Hij zag Christus als de
kracht die de balans brengt tussen het etherische van Lucifer en het
verstarde van Ahriman. Niet als religieus symbool, maar als een
bewustzijnsstaat waarin de mens zowel het aardse als het geestelijke
integreert in zijn bestaan.
Ik weet nu, na al die jaren, hoe belangrijk die balans is. Hoe makkelijk het is om te verdwalen in een van de twee uitersten.
Door
deze balans te vinden, kan de mens zich vrij ontwikkelen, zonder
gevangen te raken in de illusies van Lucifer of de beklemming van
Ahriman. Dit evenwicht vraagt om bewustzijn, om het vermogen beide
krachten te herkennen en te doorzien. Daarmee wordt het spirituele niet
zweverig, en het aardse niet leeg. Juist in de ruimte tussen deze twee
krachten ligt de mogelijkheid om als mens werkelijk vrij te zijn.
Tekst: Bonnie